Ο κύκλος του αζώτου στην Κερασιά

Το άζωτο είναι το σημαντικότερο στοιχείο για τα φυτά. Οι ενώσεις του αζώτου αποτελούν το 50% της ξηρής ουσίας του πρωτοπλάσματος. Είναι απαραίτητο για τη δημιουργία των αμινοξέων, των πρωτεϊνών, των νουκλεϊκών οξέως και της χλωροφύλλης. Το άζωτο προσλαμβάνεται από τα φυτά υπό τη νιτρική ή αμμωνιακή μορφή ωστόσο, η αμμωνιακή μορφή μετατρέπεται άμεσα σε νιτρική διότι είναι τοξική μέσα στο φυτό. Στην κερασιά οι φυσιολογικές τιμές επάρκειας αζώτου είναι από 2,2-3,4% ανάλογα την ποικιλία και το υποκείμενο.

Ειδικότερα, μπορούμε να πούμε ότι η λίπανση με νιτρικό άζωτο προσφέρει πιο έντονη βλάστηση και ανάπτυξη ενώ η είσοδος στην καρποφορία είναι όψιμη, ενώ με αμμωνιακό άζωτο η βλάστηση είναι πιο μικρή και η είσοδος στην καρποφορία φυσιολογική. (Manolakis, 1976) Το άζωτο είναι ένα πολύ κινητικό στοιχείο στο έδαφος. Μπορεί εύκολα να εκπλυθεί, ειδικά σε αμμώδη εδάφη, ενώ υπόκειται και σε διαδικασίες απονιτροποίησης και εξαέρωσης. Ειδικότερα το 50% περίπου του εφαρμοζόμενου με λιπάσματα αζώτου χρησιμοποιείται από τις καλλιέργειες ενώ το υπόλοιπο χάνεται μέσω των παραπάνω διαδικασιών.

Στη βερικοκιά, τη κερασιά, τη ροδακινιά και τη δαμασκηνιά το άζωτο όπως και τα άλλα στοιχεία του εδάφους δεν είναι αφομοιώσιμα από το φυτό στην άνθηση, παρά μόνο όταν έχει δημιουργηθεί ικανή ποσότητα φυλλικής επιφάνειας ώστε δια μέσου της διαπνοής να υπάρξει η κατάλληλη ενέργεια για την απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων από το εδαφικό διάλυμα, έρευνες έχουν δείξει ότι 3 εβδομάδες μετά την άνθηση η απορρόφηση αζώτου από το έδαφος είναι μειωμένη (Zavaloni 2004.) Πιο συγκεκριμένα το 50% του αζώτου που χρησιμοποιείται την άνοιξη προέρχεται από το αποθηκευμένο άζωτο και το υπόλοιπο 50% από το έδαφος (Grassi et al.,2002). Τα φυτά φροντίζοντας για την επόμενη χρονιά αποθηκεύουν άζωτο κυρίως στους ανθοφόρους και φυλλοφόρους οφθαλμούς και στο ξύλο. Εδώ πρέπει να διευκρινίσουμε ότι είναι άλλο πράγμα η αποθήκευση του αζώτου και άλλο πράγμα η αποθήκευση μη δομικών υδατανθράκων. Η δεύτερη λαμβάνει χώρα κυρίως στο παλαιότερο ξύλο του κορμού και στις ρίζες ενώ είναι εξίσου απαραίτητη για την επόμενη χρονιά. Σύμφωνα με τις έρευνες το φθινόπωρο υπάρχει μεγάλη αύξηση (+27%) της συγκέντρωσης του αζώτου στους ανθοφόρους οφθαλμούς (ροζέτες) και στους βλαστοφόρους οφθαλμούς ενώ υπάρχει μεγάλη μείωση (-39 έως-49%) στα φύλλα (Ouzounis et al, 2011).

Διάγραμμα 1: Αλλαγές στην περιεκτικότητα αζώτου (% επί ξ.ο.) στις ποικιλίας Sandra rose/Gi5 (A) και B. Ranier/Gi5 (B) σε φύλλα βλαστών, φύλλα ροζέτας και ανθοφόρους οφθαλμούς στης διάρκεια του φθινοπώρου.

Συμπερασματικά, μπορούμε να αναλύσουμε το κύκλου του αζώτου στην κερασιά ως εξής:

Έτσι και σύμφωνα με όλα τα παραπάνω αναδεικνύεται η ανάγκη της αποθήκευσης αζώτου στους οφθαλμούς της κερασιάς. Η εφάπαξ εφαρμογή αζώτου με την βασική λίπανση δεν μπορεί να εκπληρώσει πλήρως την παραπάνω ανάγκη, διότι μεγάλο μέρος του αζώτου θα αφαιρεθεί με την παραγωγή και ένα άλλο μέρος θα εκπλυθεί . Έτσι προτείνεται η επιφανειακή λίπανση με άζωτο το καλοκαίρι (3 μονάδες/στρέμμα) καθώς και οι διαφυλλικοί ψεκασμοί με ουρία το φθινόπωρο (2 φορές, με 10kg/τον., να γίνει πρώτα τεστ φυτοτοξικότητας). Με αυτές τις εφαρμογές θα αυξηθεί σημαντικά η συγκέντρωση του αποθηκευμένου αζώτου για την επόμενη χρονιά αλλά και αύξηση τη αύξηση της αντοχής των παγετών στον οφθαλμό κατά 4,25C (Ayala m. et al,2014 ;Ouzounis et al, 2011).

 

Βιβλιογραφία

Άρθρα:

• M. Ayala, P. Bañados, M. Thielemann, and R. Toro. 2014. Distribution and recycling of canopy nitrogen storage reserves in sweet cherry (Prunus avium) fruiting branches following 15N-urea foliar applications after harvest. Cien. Inv. Agr. 41(1): 71-80.
• Grassi, G., P. Millard, R. Wendler, G. Minotta, and M. Tagliavini. 2002. Measurement of xylem sap amino acid concentrations in conjunction with whole tree transpiration estimates spring N remobilization by cherry (Prunus avium L.) trees. Plant, Cell and Environ. 25:1689-1699.
• Manolakis. E.,1976: Die Wirkung Gleichmassiger and jahreszeithlich Abwechselnder Ammonium and Nitraternahrung auf. Apfelb. Une. Diss TU Berlin, FB15.
• Ouzounis T. and G.A. Lang. 2011. Foliar Appplications of Urea Affect Nitrogen Reserves and Cold Acclimaton of Sweet Cherries (Prunus avium L.) on Dwarfing Rootstocks. Hortscience 46(7):1015-1021.
• Zavaloni, C. 2004. Evaluation of nitrogen-fertilizer uptake, nitrogen-use and water-use efficiency in sweet cherry (Prunus Avium L.) on dwarfing and standard roostocks. PhD diss., Michigan State University, East Lansing MI.

Βιβλία:

• Στυλιανίδης Δ., Σιμώνης Α., Συργιαννίδης Γ., 2002.Θρέψη Λίπανση Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων. 110-115. Εκδ. Σταμούλης.